Irak Şam İslam Devleti olarak kayıtlara geçen IŞİD için söylenecek pek çok şey bulunabilir. Suriye’de baş gösteren istikrarsızlığın temel nedeni de olabilirler. Onlara ‘İslam’ın vurucu gücü de denilebilir. Çıkış nedenleri ne olursa olsun, militanların temel görevlerinin ekonomik olduğuna dikkat çekmek isterim.

Öncelikle Suriye’deki Beşar Esad rejimiyle başladılar. Yıkılması gerekiyordu. Yeni kurulacak yönetimde söz sahibi olacaklardı. Amaçları, Katar’dan başlayarak Suudi Arabistan’dan geçecek ve Suriye’ye ulaşacak olan doğalgaz boru hattının güvencesi olmaktı. İsrail gazı da bu hatta bağlanacak, buradan Türkiye’ye gelmesi sağlanacaktı.

Başlarda gayet güzel işleyen planı, Suriye yönetimi direnerek bozdu. Türk uçağı düşürüldü, İskenderun’daki askeri bölge vuruldu, Doğu Akdeniz’de Rus deniz gücünün varlığı arttı ve binlerce yıllık dostluk çöpe atıldı…

Katar ve Suudi Arabistan’ın beslediği militanlar bu kez daha uygun olan Musul’a yöneldiler. Zaten ABD’nin istikrarsızlaştırdığı bir bölgeydi ve otorite boşluğu yaşanıyordu. IŞİD militanları aylardır Irak petrol boru hatlarına, elektrik trafolarına, doğalgaz hatlarına ve enerji ile ilgili her şeye saldırı düzenlemekteydiler. Ellerine verilen haritalardaki enerji hatlarına kolayca ulaşan militanlar binlerce kilometrekarelik alandaki bombalamalarına devam ettiler.

IŞİD’in asıl hedefi Kerkük olmalı ki; militanlar o çevrede basılmadık köy bırakmadılar. Belki bir anlaşma ile Barzani güçleri de zaman geçirmeden Kerkük’e iniverdi. O arada Neçirvan Barzani Ankara’da görüşmelerde bulunuyordu. Sosyal medyada paylaşılan kafa kesme törenleri, kurşuna dizme görüntüleri ve yakaladıkları insanlara “Sen Şia mısın” soruları, IŞİD militanlarının korku salmasına yetti de arttı bile…

Bu arada atlamadan söyleyelim amaçlardan biri de Kürdistan’ın kurulmasıdır. IŞİD Kerkük kozuyla Barzani’ye bir adım daha yaklaşmış durumdadır.

İlahi ve dini bir ilerleyiş olarak sunulan IŞİD aslında hem enerji hatlarına sahip olmakta hem de yeni bir devletin sınırlarını çizmektedir. Sadece Musul bile IŞİD’in Kerkük-Ceyhan Boru hattını kontrol etmesini beraberinde getirdi. Irak’ın en zengin doğalgaz rezervinin bulunduğu Akkas bölgesi de militanların hedefinde olmalı. Bu bölge aynı zamanda İran-Irak-Suriye karayolunun kesiştiği kavşağın bulunduğu yer olarak oldukça stratejik. Şu sıralarda bir başka önemli taşıma olayı da gündemde; İran doğalgazı… Bugüne kadar Irak ve Suriye güzergahıyla dünya pazarlarına satılan gaz hangi yoldan devam edecek? Çok yakında IŞİD bu konuda 1-2 bombalama yaptığında gazın tek alternatif yolu Türkiye… Birilerine yakınlığı ile tanınan bir işadamı sanırım devreye girmiştir bile… Sıkıntı olduğu anda devlet teşviki de alan yatırımcı, işlerini hızlandıracaktır.

Çok kısa bir süre sonra başkenti Kerkük olan Kürdistan ilan edilirse ne olur? Batılı dostlarımız bu ülkeyi tanıdığında Türkiye gecikmeden evet der mi; der. Demek zorunda kalır. Burada ülkenin geleceğini düşünen beyinlere ihtiyaç var. 50-100 yıllık perspektifler gerekli. Araştırmacılarımız, gelecek için bir takım sonuçlara ulaşabilmeli.

Geç kaldığımızda Osmanlı parçalanmıştı; “sıra Türkiye’de” diye konuşanlara sert bir yanıt verme zamanı. Bu kez akılla…

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir