Kıdem tazminatlarınız bu yıl biraz daha arttı

Çalışanların geleceklerini, bir nebze de garanti altına alan temel kazançlarından biri olan kıdem tazminatları ile ilgili olumlu gelişmeler var. ‘Ortadan kalksın diyenler de az değil.’ Niyetleri, modern kölelik olan bu insanları anlayamıyorum…

Kıdem tazminatı tavanı, 6 bin lirayı aştı değerli okuyucular. 4/a statüsünde çalışanlara her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödeniyor biliyorsunuz. Ancak, yüksek ücretlilerin kıdem tazminatında tavan uygulanıyor. Kıdem tazminatı tavanı, mevcut yasaya göre 6 ayda bir artırılıyor.

2018’in temmuz-aralık döneminde kıdem tazminatı tavanı 5 bin 434 lira olarak uygulandı. Yeni yılla birlikte kıdem tazminatı tavanı, 6 bin 17 liraya çıktı. Kıdem tazminatındaki yeni tavan, bu yılın ocak-haziran döneminde geçerli olacak. Böylece, yüksek ücret elde eden ve 10 yıl hizmeti bulunan bir kişi için ödenecek kıdem tazminatı 54 bin 340 liradan 61 bin 700 liraya kadar çıkmış olacak. Bu rakamı 10 ile çarparsak eğer belki bir ev alma hayali gerçekleşmiş olacak…

Kıdem tazminatında tavanın yanı sıra düşük ücretliler için geçerli olan taban rakam da arttı bu arada… Asgari ücretle çalışan yaklaşık 7 milyon kişiyi yakından ilgilendiren en düşük kıdem tazminatı tutarı, asgari ücretteki yüzde 26’lık artıştan olumlu etkilendi.

Aralık ayında emekliye ayrılan veya işten çıkartılan asgari ücretliye her yıl için 2 bin 29 lira kıdem tazminatı ödenirken, ocak ayından itibaren bu yıl emekliye ayrılan veya işten çıkartılan işçilere en az 2 bin 558 lira kıdem tazminatı ödenecek. 10 yıl hizmeti bulunan asgari ücretli için ödenecek kıdem tazminatı da böylece 22 bin 900 liradan 25 bin 580 liraya yükselmiş olacak. Evin eksiklerini tamamlamak için fena bir miktar değil… (10 taksite bölüyor işveren. Aylık gibi oluyor. Oysa tek seferde verse işçi daha huzurlu olur…)

Kıdem tazminatı hesabında, brüt ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve ölçülmesi mümkün olan menfaatler göz önünde tutulur. Biliyorsunuz bordroda yer alan brüt ücrete “çıplak ücret” adı veriliyor. Ayni veya nakdi olarak ödenen ücret dışındaki para veya para ile ölçülebilen menfaatler ise “giydirilmiş ücreti” oluşturuyor. Bu noktada, “Hangi ödemeler giydirilmiş ücrete dahildir?” sorusu akla geliyor.

Bir menfaat veya ödemenin giydirilmiş brüt ücrete dahil edilebilmesi için devamlılık arz etmesi gerekiyor. Yemek, servis-yol-ulaşım, barınma-kira yardımları, bayram harçlığı, yakacak-aydınlatma bedeli, giyim yardımı, kıdem ücreti, teşvik primi, ikramiyeler ve primler devamlılık arz etmek kaydıyla ihbar ve kıdem tazminatı giydirilmiş ücrete dahil ediliyor.

Yemek yardımına, işverenin iş yerinde verdiği yemek veya yemek karşılığı nakit para ya da yemek çeki dahil. İşçinin işe geliş gidiş saatlerinde verilen servis hizmeti de dahil olmak üzere ulaşım parası şeklindeki ödemeler hesaba katılıyor.

İş yerinde kullanılmak üzere verilenler dışındaki giysi yardımları, işçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası primi ödemelerinin de kıdem tazminatına esas ücrete eklenmesi gerekiyor.

Buna karşılık, işçiye sağlanan koruyucu elbise, iş yerinde kullanılmak üzere havlu, sabun yardımı, fazla çalışma, ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ödemeleri hesaba katılmıyor.

Bir yıl içinde ödenen ayni ve nakdi ödemelerin tamamı toplandıktan sonra 365 güne bölünüyor. Hesaplanan 1 günlük ayni ve nakdi ödemenin 30 katı, brüt ücrete eklenerek giydirilmiş ücret bulunuyor.

Aynı işverenin bir veya değişik iş yerlerinde bir yıl çalışan işçiler, kıdem tazminatına hak kazanıyor. Kıdem tazminatı, işçinin emekli olması, hayatını kaybetmesi, askerlik nedeniyle işten ayrılması, kadın işçilerin evlendikten sonra bir yıl içinde işten çıkması, işverenin işten atması, işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi durumunda veriliyor.

İnsanca yaşayacağınız, iş insanlarının elinde oyuncak olmadığınız, tazminatlarınızı yıllarca süren davalar sonunda almadığınız, kalkınmış bir ülke idealinin gerçekleştiği, yeni nesil robotların işinizi elinizden almadığı nice yıllara…