Erteleme olmasaydı eğer; şimdi bizler oda ve borsalardaki seçimleri konuşuyor, tartışıyor ve adaylar hakkında sızdırılan bilgileri internet ortamında paylaşıyor olacaktık. Erteleme nedenleri arasında bir büyükşehir belediye başkanı ve oğlunun 4.000 (Dört bin) yeni şirket kurma girişimleri olduğu fısıldanıyor mesela… Böylece o ilin sanayi odası ve ticaret odası başkanlıkları garantiye alınacak, TOBB başkanını belirleme gücü elde edilecekmiş… Acaba başka yerlerde de böylesi cinlikler var mı? Merak işte…
Bakın bu ertelemeler Bursa’yı da etkiledi. “Bursa’da İlk 250 Büyük Firma Araştırması” ile ilgili açıklama gecikti, basın toplantısı yapılırdı bu yıl o da olmadı… Çünkü tüm çalışmalar seçime endekslenmişti. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) bir basın metni hazırlayarak; Geçen yılın en çok kazanan, en çok ihracat yapan, en çok istihdam sağlayan, en çok kar eden şirketlerini sıraladı… Oldukça dikkat çeken sonuçlar var…
Araştırmanın en çarpıcı sonucu Bursalı firmaların artık artı değer konusunda oldukça sıkıntılı olmaları. Kar oranları düştü ve bir önceki yıla göre (2015) yüzde 8 oranında azaldı… Burada sadece makine sektöründeki artı değeri görmezden gelemeyiz… Bu konuda BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay’ın “Artık katma değerli üretime ve yüksek teknolojiye odaklandık” sözleri çok önemli. TEKNOSAB ile hızlanmak mümkün görünüyor…
“Bursa’da İlk 250 Büyük Firma Araştırması”, kent ekonomisine ilişkin önemli bilgileri barındırıyor. 250 büyük firmanın 71’i otomotiv sektöründe faaliyet gösteren şirketlerden oluşuyor… Tekstil ve hazır giyim sektörlerinden 51, gıda, tarım ve hayvancılık sektöründen ise 26 firma listede kendine yer bulmuş. Bu sektörleri perakende ticareti, makine ve teçhizat ile inşaat izliyor. İnşaat sektöründe kazanan firma sayısının az olmasına anlam vermeye çalışıyorum, olmuyor…
Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından biri de 250 büyük firmanın ciro toplamlarının 87,2 milyar TL olması. Oldukça doyurucu bir rakam… Katma değerleri toplamı ise 14,6 milyar TL… İş olmuş, satışlar yapılmış, maaşlar ödenmiş, çalışanların sigortaları ödenmiş sıra vergiye gelmiş demektir… Bu firmaların öz sermayelerinin toplamı da 20,6 milyar TL… Net aktifleri 65,9 milyar TL, vergi öncesi dönem karları toplamı 4,4 milyar TL… İşte dananın kuyruğunun koptuğu yer… Kar azalıyor… Azalan karlar yatırımı tetiklemek bir yana var olanı korumaya anca yetiyor demektir… 250 firmanın ihracatı 11,2 milyar dolar, üretimden satışları 60,8 milyar TL… İhracatın ağırlığı otomotiv sektörüne ait verilerden geliyor… Kur farklarından kaynaklanan artıları olmalı… Yine 250 firmada sigortalı 138 bin 700 kişi çalışıyor. Fena bir rakam değil. Çin’de olsaydık 300-400 bin kişilik fabrikalardan söz ediyor olurduk. Biz de küçük ve orta boy işletmeler ağırlıkta… Kaderimiz böyle…
Ciro büyüklüğüne göre ‘İlk 250 Büyük Firma Araştırması’nın zirvesinde her zaman olduğu gibi yine otomotiv sektörü var. İlk sıra; 14 milyar 856 milyon TL ile Tofaş’ın. Bu firmayı 11 milyar 465 milyon TL ile Oyak Renault, 4 milyar 297 milyon TL ile Bosch izliyor… Farkındasınız sanırım hepsi yabancı ortaklı ya da yüzde 100 yabancı… Sırasıyla Borçelik, Limak, Sütaş, Bursa Eczacılar Kooperatifi, Özdilek ve Matlı Yem ilk 10 firma olarak sıralanıyorlar… Bir firma ise ismini gizliyor… Büyük olasılıkla bir kuyumcu ya da döviz bürosu olmalı…
2015 yılında kar eden firma sayısı 229… Bu sayı 2016’da 211’e gerilemiş durumda… Araştırma sonuçlarına göre 2016 yılında en yüksek performansı makine, teçhizat ve metal sektör temsilcisi olan firmalar gösterdi. Söz konusu sektördeki firmaların 2016 yılındaki toplam ciroları yüzde 88, katma değerleri yüzde 83, istihdamları yüzde 63, karlılıkları ise yüzde 465 arttı. Bu konuda sayın Hüseyin Durmaz ile Erol Özkayan’ın görüşleri alınmalı… Diğer makine üreticilerinin mutlaka istekleri dinlenmeli ve hükümete rapor halinde sunulmalı…
Bu arada listede 1 yeni firmanın bulunduğunu da burada bir not olarak unutmamalıyız… Benim sürekli “Bursa ekonomisi yabancı yatırımcılarla yürüyor” tezimi destekleyen bir sayı daha var; Listede yabancı sermayeli firma sayısı 44’e yükselmiş durumda. Zaten TOFAŞ, Oyak Renault ve Bosch listenin hep en başındalar. Tebrik etmeliyim. Son 50 yıl içinde büyük aşama kaydettiler…
Benim de bir değerlendirme yazımın bulunduğu 2016 yılına ait sonuçlara “www.ilk250.org.tr” internet adresinden ulaşabilirsiniz…
“Bursa büyürse Türkiye büyür…” Tüm kalbimle destekliyorum…
