Juno’ya Bursa imzası
Güneş sisteminin esrarengiz gezegeni Jüpiter’e ilk kez yakınlaşan
Juno uzay aracı ile ilgili epeyce haber okuduk hepimiz. Bursa’yı yakından ilgilendiren yanları da hoş bir sürpriz oldu benim için.
Süreci birlikte değerlendirelim…
Juno, (Latince-IVNO) Roma mitolojisinde baş tanrı Jüpiter’in kız kardeşi ve eşi, aile ve doğum başta olmak üzere birçok alanda etkisi ve ilgisi bulunan, eski ve güçlü bir tanrıçanın adı…
NASA’nın 5 yıl önce gönderdiği Juno, 4 Temmuz 2016 günü Jüpiter’in yörüngesine girerek insanlık tarihinde bir ‘ilki’ gerçekleştirdi. Cape Canaveral Hava Kuvvetleri İstasyonu’ndan, Güneş Sistemi’nin en büyük gezegeni Jüpiter’in sırlarını çözmek için 5 Ağustos 2011’de fırlatılan Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi’ne (NASA) ait uzay aracından gelen fotoğraf ve sinyaller hemen dünyadaki tüm ajanslara geçildi… ABD başarısını göstermeliydi… Belki de bundan sonra uzayın derinliklerinde yolculuk yapmanın kapısı aralanıyordu…
Dünyaya tam 869 milyon kilometre uzaklıkta gerçekleşen bu tarihi olayı ABD’nin California eyaletine bağlı Pasadena kentindeki NASA’ya ait Jet Propulsion Laboratory’den (JPL) yöneten Juno ekibi, uzay aracının yörüngeye yerleşmesiyle büyük heyecan yaşadı. ABD’nin Bağımsızlık Günü olan 4 Temmuz’da gerçekleşen olay, Türkiye saatiyle 06.18’de başladı. 13 ayrı aşamadan oluşan misyonun sekizinci aşamasını oluşturan Jüpiter yörüngesine yerleşme sırasında Juno’nun “Perijove 0” noktasına (uzay aracının Jüpiter’e en yakın olduğu nokta) ulaşmasının ardından, uzay aracı yavaşlatılarak ana motorun yanması sağlandı. 35 dakika süren bu işlem 06.53’te tamamlandı ve Juno uzay aracı Jüpiter’in yörüngesine başarıyla yerleştirildi.
İnsanlık için dev adımlardan biri olan olayda bir de Türk astrofizikçi Umut Yıldız görev aldı. Bu ismi bir yere not edin… Yıldız’a göre veriler Jüpiter hakkında bugüne kadar bilinenleri kökten değiştirebilir. Güneş 4,5 milyar yıl önce daha yeni oluşurken, ilk gezegen olarak Jüpiter’in oluştuğunu tahmin ediyorlar… Jüpiter’in iç yapısını inceleyecek Juno’nun, görevi sırasında gezegenin çekim kuvveti, manyetik alanları, ve atmosferik dinamiklerine dayanan veriler üzerinden Jüpiter’in oluşum ve evrimine ilişkin sırların çözülmesi bekleniyor.
Çapı ve yüksekliği 3 buçuk metre olan ve 9 metreye 2,6 metre uzunluğunda üç adet güneş paneli taşıyan uzay aracının, Jüpiter’in çevresini kaplayan yoğun bulutları aşarak yüksek çözünürlüğe sahip fotoğrafları çekmeye başlaması aşamasında neler olabileceği de bir başka heyecan dalgası yaratıyor.
Aracın maliyeti 1,1 milyar doları buluyor. Juno’nun görevi, 20 Şubat 2018’de bitecek ve araç yanarak yok olacak…
İşte bu büyük çalışmayı gerçekleştiren Juno’nun motorunun Bursa’da üretildiğini öğrenmek çok hoşuma gitti. ‘Juno’ adlı uzay aracını gözleyen yer istasyonlarında, Bosch Rexroth’un hidrolik teknolojisi kullanılmış…
Türk mühendislerden oluşan 4 kişilik ekip, 17 özel hidrolik motorunu Bursa’da üreterek bir ilk gerçekleştirmişler. 70 metrelik 3 parabolik anten, Juno’dan veri ve görüntü almak ve kontrol komutları göndermek üzere dünyanın çevresindeki stratejik noktalara yerleştirilmiş. Bu antenlerin hassas konumlanması ise Bosch Rexroth’un Türkiye’de ürettiği yüksek performanslı hidrolik motorlarla sağlanmış. Bu antenler, 1 milyar kilometreden daha uzakta olan Jüpiter’in yörüngesinde gezerken Juno’yu desteklemek için gerekli olan yüksek veri iletim hızlarını sağlamakta kullanılmış…
Türkiye’nin Bosch Grubu için önemli bir yetkinlik merkezi konumuna geldiği bir kez daha ortaya çıkıyor. 4 Ar-Ge merkezindeki 537 kişi, yeni teknolojiler geliştirmek için çalışıyor. Yakın gelecekte yeni başarılar gelecektir.
Emeği geçen herkesi kutluyorum… Yolunuz açık olsun.
