Önce halkı yaşatın
“Ekonomik İstikrar Kalkanı” paketiyle COVİD-19 salgınının etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak seti devreye alındı… İyi ve hayırlı bir karar…
Ancak; Halkın cebine doğrudan sirayet edecek yönlerinin eksik olduğunu düşünüyorum. Çünkü, “Evde kalın, çıkmayın” dendikten sonra gıda, ısınma, elektrik ve su gibi temel ihtiyaçların tüketiminde artışlar yaşandı. Anne ve babalar evlerinden çalışmaya başladığı için elektrik yükü de arttı… Öğrenciler evlerinde kaldığı için atıştırmalıklar alındı… Virüse karşı etkili olduğu açıklanan kolonya, antiseptik ve sabun alımları arttı… Daha çok yemek daha çok kahve ve meyve tüketmeye başladı insanlar. Tek kullanımlık eldiven ve maske alımları da cabası… Tüm giderlerde ciddi artışlar var…
Kredi kartları ödenecek, krediler ödenecek, cep telefonu ödenecek, okul taksitleri ödenecek… Maaşlar aynı kalsa bile tüm ödemeler mutlaka yapılacak, yapılmak zorunda…
Duyumlarıma göre bazı işyerleri çalışanlarını ‘Ücretsiz izne’ gönderdi. Bursa’da bazı yerel gazete patronları, ‘evden çalışma’ sürecini başlattı bile… TOFAŞ, OYAK Renault ve Bosch gibi devler, bu süreci değerlendirmek için planlamalarını yaptı… Onlarca marka mağazalarını kapattı… Sokaklar bomboş… Sosyal hayatın odak noktaları kapalı… Ulaşım araçları bomboş…
Öyleyse cepler dolu olmalı…
Önceki gün açıklanan kararlara bakalım…
“Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV alacakları ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelendi… Konaklama vergisi Kasım ayına kadar uygulanmayacak… Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelendi… İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indi… Nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelendi… İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği verilecek… Talepte bulunan esnaf ve sanatkarların Halkbank’a olan kredi borçları, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelendi… Kredi Garanti Fonu (KGF) limiti 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartıldı, kredilerde öncelik gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecek… 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktar yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartıldı… Temerrüde düşen firmaların kredi siciline “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlandı… Stopaj gibi kaynağında yapılan kesintilerin ödemelerini içeren muhtasar beyannamelerin süreleri 3 ay ertelendi… Asgari ücret desteği devam edecek… Esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirildi… Kısa Çalışma Ödeneği devreye alınacak… En düşük emekli maaşı bin 500 liraya yükseltildi… Emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecek… Emeklilerin maaş promosyon ödemeleri de hesaplarına yatırılacak… İhtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar lira kaynak ayrılacak… 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkartıldı… Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılar için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı devreye alınacak. 65 yaş üstü kişilere bedava maske ve kolonya dağıtılacak…”
Her bir madde için uzun uzun yazmak isterdim; İnsanları cebini doğrudan etkileyen madde sayısı 1-2 tane… Emekli maaşı 1.500 TL ve emekli ikramiyesi nisan başında dışında pek bir şey yok…
Kredi kartlarının borçları için, belli bir miktardaki tüketici kredileri için (3-5.000), kiraların dondurulması için, su, elektrik ve doğalgaz için, okul taksitleri için, gıda fiyatları için, herkese bedava maske ve kolonya için, işi gücü olmayan insanlarımız için de maddeler olmalıydı…
İşyerlerini koruyalım ancak ‘Önce insan’ demeyi de öğrenelim…