İnşaatçılar ‘Voltran’ oluşturdu
Konut inşaatı olmayan bir sokak, bir cadde, bir köy hemen hemen yok gibi… Hızla artan nüfus, göçler, ailelerdeki çocuk sayısının artması, ‘kiracım olsun’ diyen paralı insanların bitmez tükenmez ‘mal edinme hırsı’, inşaat sayısını patlattı…
Otoyollar, köprüler, tren yolları, oteller, moteller, alışveriş merkezleri, fabrikalar, sanayi siteleri, organize sanayi bölgeleri, limanlar, havaalanları, stadyumlar, alt-üst geçitler, enerji santralları, Türk inşaat sektörünün büyümesine yol açan dev yatırımlar olarak göze batıyor…
Aynı kaldırımı, aynı trotuarı 3-5 kez döşeyenler de yine müteahhitler… Yapım tarihi eski olan evlerin depreme karşı güçlendirilmesi, kentsel dönüşüm çalışmaları ve renovasyon da inşaat sektörünü ilgilendiriyor… Villalar, köşkler, camiler, Cem Evleri, sinagoglar ve havralar hep müteahhitlerin işi…
“Taşı toprağı altın” sözleriyle 1960’lı yıllarda başlayan büyük kentlere göç hareketi, en çok müteahhitlerin işine yaradı… Ancak; Son yılların en gözde sektörü olarak görülen inşaat, ekonomik krizden, daralma ve güvensizlikten büyük darbe yedi… 2018 ve 2019 yıllarında sektörden çekilmek zorunda kalan inşaat şirketlerinin sayısı arttı… Konkordato ilan ederek bu süreci en az kayıpla atlatmaya çalışan sektör oyuncuları, artık ‘Tip İmar Yasası’nın çıkmasını bekliyor…
Geçtiğimiz hafta İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İşadamları Derneği (İMSİAD) Başkanı Mustafa Andıç ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Şeref Demir, yönetim kurulu üyeleri; İbrahim Hakkı Demir ve Velayet Kayaş ile Bursa özelini ve Türkiye genelini konuşma fırsatı yakaladık… Bursa Ekonomi Gazetecileri Derneği (BEGD) Başkanı Nurullah Nuri Yavuz, derneğin kurucu başkanı Orhan Çelik, yönetim kurulu üyeleri ile köşe yazarı arkadaşımız Mustafa Özdal’ın sorularına içten yanıtlar aldık…
Öncelikle ‘Ekonomide güven endeksi’ üzerinde durduk… Giderek artmasını arzu ettikleri ortada… Faizlerin düşmesi de satışları etkileyecek gibi duruyor, Ancak; halkın ‘satın alma gücündeki düşüş’, iç karartıcı… Bursa’da satışlar son bir yılda yüzde 71 oranında gerilemiş durumda. Bu oran Türkiye ortalaması olan yüzde 48’in çok çok üzerinde… Bursa konuta doydu mu desem yoksa insanlar ev alamayacak kadar az kazanır hale geldi mi desem… Gerçekten bilemiyorum… Öyleyse, ekonomideki her karar, atılan her adım, esen her rüzgar müteahhitleri yakından ilgilendiriyor… Sektöre giren tekstilciler, doktorlar, eczacılar, kalfalar, sanatçılar, bu süreçte elenecekler… Elenmeliler… Mühendislerin kendi branşlarında iş yapmasının zamanı geldi… “Dünyanın en fazla müteahhidi neden Türkiye’de?” Bu sorunun yanıtı sadece “Çok karlı bir sektör” olabilir… Bence yanlış burada başlıyor…
Başkan Andıç’ın verdiği bilgeye göre; Ocak 2019 ile Ocak 2020 arasında Türkiye’de toplam 113 bin konut satılmış. Bu sayı aslında fena değil… Bursa’da geçen yıl Ocak ayında yabancılara 177 konut satılırken; bu yıl ocak ayında sayı 163’e gerilemiş… 2019’da Türkiye’de inşaat sektöründe 4 bin 616 şirket kapanırken; sadece bin 12 şirket açılmış.
Demek ki sektörden çıkışlar başlamış…
Bu arada; bazı şirketler birleşme yoluyla güçlenmeyi seçmiş… Başkan Andıç’ın da içinde olduğu Bursa Grup AŞ, 19 ayrı şirketin bir araya gelerek oluşturdukları bir voltran… İhalelere giriyor, yeni inşaatlar yapıyor, satın almalarla yollarına devam ediyorlar. Hangi şirkete ne gerekiyorsa ortaklaşa çözüm arıyorlar… Yıllarca önce Bursa Güçbirliği AŞ’yi önermiştim. Kurdular ama ne yaptıklarını bilmiyorum…
Bu arada Mudanya-Güzelyalı ile Çağrışan civarında yaklaşık 1000 konut inşaatının, yargıya intikal eden bir inşaat projesi yüzünden fiilen durduğunu öğrendik… Bu konunun yakında TBMM’ye gelecek ‘Torba Yasa’ içinde çözülmesi gerektiğini düşünüyorlar… İnşaat ruhsatı alınmış, iş başlamış ancak 1 kişinin başvurusu üzerine inşaatlar bitirilemiyor… Ev alanlar mağdur, ev yapanlar mağdur, kiraya çıkanlar mağdur…
Toplantıda; köye dönüşün özendirilmesi, fabrika inşaatlarını dönüşüme girmesi, hafif ve dayanıklı inşaat malzemesi için Ar-Ge yapılması, ‘Garantili Konut Satışı’, Bursa’nın daha etkili tanıtılması, fuarlarda mutlaka bir Bursa standının yer alması, ikinci el konut satışında formalite satışların engellenmesi, Çin’den gelen alıcılara dikkat edilmesi, tarladan arsaya oradan da konuta dönüşen yerlerde ‘rant vergisi’ konusunun gündemde olduğu da konuşuldu…
Depreme dayanıklı konutlar, güneş enerjisinden yararlanan konutlar… Akıllı evler… Altyapısı güçlü kentler…
Gerisi gelir zaten…
